คริสตียาน ไอก์มัน (ดัตช์: Christiaan Eijkman; 11 สิงหาคม พ.ศ. 2401 (1858) — 5 พฤศจิกายน พ.ศ. 2473 (1930)) เป็นแพทย์และนักพยาธิวิทยาชาวดัตช์ ผู้แสดงให้เห็นว่าโรคเหน็บชาเกิดจากการขาดสารอาหารและนำไปสู่การค้นพบวิตามิน ทำให้เขาได้รับรางวัลโนเบลสาขาสรีรวิทยาหรือการแพทย์ พ.ศ. 2472 (1929) ร่วมกับเซอร์เฟรเดอริก กาวแลนด์ ฮ็อปกินส์ (Frederick Gowland Hopkins)
แม้ว่าเขาจะถูกส่งไปอินโดนีเซียเพื่อศึกษาโรคเหน็บชา แต่การค้นพบของเขาก็เป็นไปด้วยความบังเอิญ เขาสังเกตอาการของลูกไก่จำนวนหนึ่งในปฏิบัติการวิทยาศาสตร์ของเขา เมื่อให้อาหารที่แตกต่างกันระยะหนึ่ง จึงตั้งสมมุติฐานความเชื่อมโยงระหว่างข้าวขัดสีกับโรคเหน็บชา
เขาไม่สามารถดำเนินงานวิจัยต่อไปได้เนื่องจากมีปัญหาสุขภาพ จึงกลับบ้านเกิด แต่การศึกษาต่อโดยเพื่อนของเขา อาดอลฟ์ ฟอร์เดอร์มัน (Adolphe Vorderman) ยืนยันความเชื่อมโยงนั้น ท้ายที่สุดสรุปได้ว่า สารประกอบบางอย่างที่หายไปในอาหารเป็นสาเหตุให้เกิดโรคเหน็บชา การศึกษาในเวลาต่อมาค้นพบว่า ส่วนประกอบในการทดลองนี้คือ ไทอะมิน (thiamine) หรือ วิตามินบี 1 นับเป็นวิตามินชนิดแรกที่ถูกค้นพบในฐานะสารอาหารที่จำเป็นต่อร่างกาย
